Nederlandse werknemer snakt naar vrije tijd

Na jaren van gierende personeelstekorten en oplopende werkdruk snakken werknemers naar meer vrije tijd, voor nu of later. Ruim de helft van de werknemers zou graag meer verlof willen sparen via de werkgever. Meer dan een derde heeft dat zelfs liever dan extra geld. Dat blijkt uit onderzoek dat vakbond CNV donderdag naar buiten brengt.

Volgens CNV-voorzitter Piet Fortuin laat de enquête zien dat werkend Nederland snakt naar ademruimte, al kan de voorkeur voor vrije tijd boven extra loon ook te maken hebben met de hoge marginale belastingdruk. ‘Fiscaal is het niet aantrekkelijk om meer te verdienen.’ CNV heeft daar echter niet naar gevraagd.

Fortuin pleit al jaren voor een 30-urige werkweek. ‘Veel werkenden zijn overbelast en willen meer tijd doorbrengen met kinderen, vrijwilligerswerk doen of mantelzorgtaken verrichten. Twee op de vijf werknemers hebben het gevoel klem te zitten tussen werk, privé en andere verplichtingen.’

Die kortere werkweek is momenteel ‘best ingewikkeld’, omdat alles in het teken staat van personeelskrapte en hoger loon. ‘Maar we gaan toe naar een nieuwe arbeidsmarkt waarin de balans tussen werk en privé steeds belangrijker wordt. Daar kunnen we niet omheen, juist nu we steeds langer moeten doorwerken. Onze leden onder de 30 vinden dit belangrijker dan salarisverhoging.’

Bijna de helft van de werknemers zou het gespaarde verlof inzetten om structureel een dag minder te werken of eerder te stoppen. Twee op de vijf zouden het gebruiken voor een lange reis en één op de vijf om er een tijdje tussenuit te gaan en zich te oriënteren op een nieuwe stap. Mannen denken veel vaker aan zo’n sabbatical dan vrouwen, terwijl vrouwen juist vaker zouden kiezen voor eerder stoppen. In zorg en welzijn, een sector waar het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) altijd hoge werkdruk meet, zouden drie op de vijf werkenden extra vrije dagen willen gebruiken om eerder te kunnen stoppen met werken.

De mogelijkheden om verlof te sparen zijn twee jaar geleden verdubbeld, tegelijk met de regeling om werknemers in zware beroepen drie jaar voor hun pensioen te laten stoppen met werken. Werknemers mogen nu honderd weken verlof meenemen zonder dat de werkgever daarover meteen loonheffing moet afdragen.

Werknemers mogen wettelijke vakantiedagen maar een halfjaar meenemen en bovenwettelijke vijf jaar. Maar ze mogen nu dus bijna twee jaar aan vakantiedagen inzetten om eerder te stoppen of hun duurzame inzetbaarheid op een andere manier te vergroten. Werkgevers kunnen ook overwerk of ploegendiensten belonen met extra verlofopbouw.

Daarbij kunnen ze overigens wel bedingen dat de opgespaarde dagen niet meer in waarde stijgen. Door salarisverhogingen worden die dagen immers steeds meer waard, zeker als ze decennialang meegaan. De Hoge Raad buigt zich nog over de vraag of de werkgever ook de indexering van wettelijke vakantiedagen mag uitzetten. De advocaat-generaal vindt van niet.

Bron: FD