Beeldvorming

 

Het zit me al tijden dwars, dus zet ik het maar eens op papier. Het stoort mij mateloos dat er op televisie bij een item over kindermishandeling beelden worden getoond van kinderspeelplaatsen. Natuurlijk is het geen gemakkelijke opgave om beeldmateriaal te tonen dat wel relevant is. Maar kinderspeelplaatsen laten zien bij een onderwerp als kindermishandeling gaat echt te ver en dient geen enkel belang.

Vanzelfsprekend zegt een foto zegt meer dan duizend woorden. Voor de meeste mensen is een foto of een momentopname een zichtbare voorstelling van de werkelijkheid. De werkelijkheid is dat er elk jaar naar schatting 119.000 kinderen slachtoffer worden van mishandeling. Het gaat daarbij om lichamelijke mishandeling, verwaarlozing of seksueel misbruik van een kind. Elk bericht op de tv is er een te veel. Belangrijk bij de tv is dat er, tijdens het gesproken woord, beelden worden vertoond ter ondersteuning van het item. In de praktijk blijkt dat er altijd kinderspeelplaatsen in beeld worden gebracht. Is het werkelijk zo dat, als er sprake is van kindermishandeling, dit op een speelplaats plaatsvindt? 

Bijna alle jeugdorganisaties in Nederland, zoals de scouting, het speeltuinwerk en de plattelands jongeren, hebben een ‘Protocol Ongewenst Gedrag’. Tijdens mijn actieve loopbaan bij de Landelijke Organisatie Speeltuinwerk werd er een meldpunt opgericht waarbij de speeltuinverenigingen melding konden doen van ongewenst gedrag. In de vele jaren dat het meldpunt actief was, zijn er nauwelijks berichten binnengekomen van ongewenst gedrag. Een van de verklaringen is dat er op speeltuinen geen overnachtingen plaatsvinden (slaapzalen), er geen kleedkamers en geen douches zijn. Het buitenspelen vindt plaats in de openbare ruimte met veel toezicht en sociale controle. 

Door beelden te laten zien van kinderspeelplaatsen tijdens een item over kindermishandeling gaat de voorstelling en de werkelijkheid volkomen mank. Kijkers zullen een link leggen tussen het buitenspelen van kinderen en de mogelijkheid dat ze lastig worden gevallen of nog erger. Dat lijkt mij een ongewenste ontwikkeling. Is natuurlijk de vraag welke combinatie tussen beeld en werkelijkheid wel gelegd kan worden. De makkelijkste oplossing is om het te laten waar het thuis hoort zoals een voorgevel van een politiebureau of een logo van meldpunt kindermishandeling. Maar koppel het los van het buitenspelen.