Vakantie in eigen land wordt onbereikbaar door hogere belastingen en amper aandacht

Even een paar dagen naar een vakantiepark in eigen land is voor steeds minder mensen betaalbaar. De vakantieganger is duurder uit door een hogere btw op logies en rap stijgende toeristenbelasting — en de overheid voert amper beleid om hem te ontzien, schrijven zes directeuren van recreatiebedrijven.

De lente hangt in de lucht, de meivakantie komt eraan, en honderdduizenden Nederlanders maken zich op voor een verblijf in een vakantiehuisje of op een camping in eigen land.

Recreatie in eigen land is populair; jaarlijks vieren 12,5 miljoen Nederlanders vakantie in eigen land — en dat is nog exclusief hun hotelbezoeken gerekend. Dat zijn mensen met een vriendelijke CO₂-voetafdruk, die geen vliegvakantie boeken naar verre oorden of paella eten aan de Spaanse costa’s. Ze geven hun geld uit in eigen land en zijn daarmee een belangrijke inkomstenbron voor de lokale economie.

Alle reden om deze vakantiegangers te koesteren. Maar het tegendeel gebeurt: met lastenverzwaring op lastenverzwaring maken overheden de vakantie in eigen land steeds duurder voor een grote groep mensen met vooral lage- of middeninkomens. Een weekje camping op de Veluwe wordt zo voor velen een luxereis.

Wij als ondernemers, groot en klein, kunnen die stijgende lasten niet langer doorberekenen aan de vakantieganger.

Dure btw-verhoging
Het belang van de recreatiesector — voor het welzijn van mensen én voor de economie — wordt door de overheid onvoldoende erkend. Het laatste voorbeeld hiervan is de verhoging van de btw op logies van 9% naar 21%. Dat levert de schatkist €1,2 mrd op, waarvan €300 mln neerslaat bij de vakantiehuisjes en groepsaccommodaties waar scholen en clubs gebruik van maken voor hun jaarlijkse uitje.

De zakenreiziger die een nachtje in een duur hotel doorbrengt zal daar weinig van merken — die stuurt de rekening door naar zijn werkgever of trekt de btw zelf af. Maar voor een gezin dat meerdere dagen tot een week naar een vakantiepark gaat kan de vakantie tot wel honderden euro’s duurder worden. Zo wordt die prijsstuntreis naar het buitenland ineens aantrekkelijk, en is het voor buitenlandse toeristen logisch Nederland te mijden — in Duitsland is de btw op logies bijvoorbeeld 7%.

De gevolgen zijn groot. Nu al gaat 20% van de Nederlanders niet meer op vakantie omdat het te duur is, blijkt uit een studie van het CBS. In recent onderzoek van Ipsos geeft 34% van de binnenlandse vakantiegangers aan dit jaar minder budget te hebben om aan vakanties te besteden. Dit geldt met name voor lager opgeleiden en mensen met lage inkomens, die het steeds moeilijker hebben om voor de vakantie te sparen en het vakantiegeld aan dagelijkse bestedingen moeten uitgeven.

Van de Nederlanders die in 2024 in eigen land op vakantie zijn geweest, zal 49% waarschijnlijk niet meer of minder vaak in eigen land op vakantie gaan als gevolg van de voorgenomen btw-verhoging.

Gemeentelijke gatenvuller
Los van de btw-verhoging heeft de recreatiesector het al zwaar. Alleen al de cao-lonen stegen sinds 2022 met 22%. De energiekosten verdubbelden sinds 2021. Maar de grootste klap komt van exorbitante verhogingen van de toeristenbelasting — een gemeentelijke verantwoordelijkheid.

De toeristenbelasting is voor veel gemeenten een gatenvuller om de begroting rond te krijgen. Sinds 2018 steeg de toeristenbelasting gemiddeld met 28%, met uitschieters tot 165%. Er is daarbij geen verband te ontdekken tussen de stijging van de toeristenbelasting en de investeringen in toeristische infrastructuur.

Deze lastenstijgingen raken zowel de grotere ketens als de kleine vakantieparken. Allemaal moeten we jaar op jaar investeren om onze parken aantrekkelijk te houden, te verduurzamen en te voldoen aan regelgeving van de overheid — een gemiddeld bedrijf heeft te maken met 120 verschillende eisen en controles. Uiteindelijk raakt dit de hele keten van schoonmaakbedrijven, lokale installateurs, onderhoud, horeca en winkels in de regio.

Hardwerkende Nederlander
De coalitie maakte deze week bekend dat het een alternatief heeft voor de btw-verhoging voor liefhebbers van boeken, kranten of de opera. Maar waarom nam het de btw-verhoging voor mensen die van vakantie in eigen land houden niet mee in de zoektocht naar alternatieven?

Op de langere termijn doet de overheid er goed aan de recreatiesector te steunen met een landelijke aanpak voor consistente regelgeving, controle en lastenverlichting, met harde afspraken over een maximale gemeentelijke toeristenbelasting.

Als recreatieondernemers in Nederland maken wij ons grote zorgen over het voortbestaan van de sector. De marges lopen fors terug en op termijn is de vraag of de sector nog interessant is voor investeringen en kan blijven voldoen aan een vitaal en kwalitatief hoogwaardig aanbod.

In Den Haag klinkt doorgaans veel respect voor de ‘hardwerkende Nederlander’ die ons land welvaart brengt. Maar bij hard werken hoort ontspanning. Niet als beloning, maar als noodzaak. Maak daarom de vakantie in eigen land voor al die hardwerkende Nederlanders niet onbereikbaar door een ondoordachte btw-verhoging. Want welvaart en welzijn gaan hand in hand.

Bron: FD